1. . Փակագծում տրված բառերը դի´ր պահանջվող թվով:

Սպիտակ արագիլը (արագիլ) աշխարհում (աշխարհ) շատ տարածված թռչուն (թռչուն ) է:

Հայաստանում շատ է հանդիպում Եղեգնաձորի, Վայքի և Աշոցքի շրջաններում (շրջան): Չվող թռչուններն  (թռչուն) են՝ կտուցը (կտուց) ու ոտքը (ոտք)՝ վառ կարմիր: Բնակվում են զույգերով(զույգ) ու գաղութով(գաղութ): Բույները (բույն) տեղադրում են շենքի (շենք) տանիքին (տանիք),մետաղյա կամ բետոնե բարձր սյունին (սյուն) և նման այլ տեղերում (տեղ): Մարդիկ (մարդ) սիրում են նրանց թռիչքի (թռիչք) հանգստությունը (հանգստություն), թևերի (թև) ու խոր թափահարումը (թափահարում):

2. Բացատրի´ր հոգնակի թվով դրված հավաքական գոյականները և դրանցով նախադասություններ կազմի´ր:

Օրինակ`

Հոտեր- ոչխարների խմբեր:

Ժողովուրդներ- ազգի խումբ

Տարբեր ժողովուրդներ ունեն իրենց մշակույթը։

բանակներ- զինվորների խումբ,

Տարբեր բանակները պատերազմեցին միմիանց դեմ։

դասարաններ- աշակերտների խումբ 

Մեր դպրոցում կան շատ դասարաններ։

երամներ- թռչունների խումբ

Ես տեսա թռչունների երամ։

3. Փակագծում տրված բառերն ու դերանունները գրի´ր համապատասխան թվով (եզակի կամ հոգնակի) և օրինաչափությունը բացատրի´ր:

Արհեստավորների միությունը շատ խիստ (էր, էին) իր անդամների վրիպումների նկատմամբ:

Ժողովո՞ւրդն , են) ստեղծում անհատի փառքը, թե՞ անհատը՝ (նրա, նրանց):

Երկրի օդային նավատորմը հնացել , են), (դրա, դրանց) նորոգման ծախսերը շատ մեծ գումարներ են կազմում:

Ի՞նչ սպասելիք ունես այդ ամբոխից. (նա, նրանք) դեռ կազմակերպվելու փորձ (չի, չեն) անում:

Ո՞վ է պաշտպանում ժողովրդին, երբ (նրան, նրանց) վտանգ է սպառնում:

Դասարանական 06.11.2024

1. Երկու խմբի գոյականների հոգնակին կազմի´ր և օրինաչափությունը բացահայտի´ր:

Օրինակ`

Դասագիրք- դասագրքեր, վիպագիր- վիպագիրներ:

Ա.Դասագիրք, հեռագիր, արոտավայր, լրագիր, ծառաբուն, մրգաջուր, մրջնաբույն, ծաղկեփունջ, միջնապատ:

Դասագրքեր, հեռագրեր, արոտավայրեր, լրագրեր, ծառաբներ, մրգաջրեր, մրջնաբներ, ծաղկեփնջեր, միջնապատեր

Բ.Վիպագիր, մեծատուն, զինակիր, ժամացույց, կողմնացույց, երգահան, քարահատ, պատմագիր, քանդկագործ

Վիպագիրեր, մեծատներ, զինակիրներ, ժամացույցներ, կողմնացույցներ, երգահաններ, քարահաններ, պատմագիրներ, քանդակագործներ

2. Փակագծում տրված բառերը դարձրո´ւ հոգնակի և գրիի´ր կետերի փոխարեն:

Ամերիկացի-(վիճակագիր) վիճակկագիրները պարզել են, որ օրվա ընթացքում ամենաշատը քայլում են անասնապահները (անասնապահ) ու հողագործները (հողագործ): Երկրորդ տեղում գյուղական նամակատարները(նամակատար ) են: Հաջորդը մատուցողները ( մատուցող) ու բուժքույրերն են: Նրանցից զգալիորեն քիչ են քայլում…(ոստիկան),…(հետախույզ) ու (պահակ): Ամենից քիչ քայլում են…(նահանգապետ) ու…(նախարար):

Դասարանական առաջադրանք 04.11.2024

1. Տրված գոյականները երկու խմբի բաժանի´ր:

Մարմինմշակույթներ, նյութերշարժում, ժամանակմարմիններճանապարհ, օրացույցներդաշտշարժումներնյութդաշտերմշակույթճանապարհներժամանակներօրացույց:

1 խումբ` մարմին, նյութ, շարժում ժամանակ, ճանապարհ, դաշտ, նյութ, մշակույթ, օրացույց 

2 խումբ ` մշակույթներ, նյութեր, մարմիններ, օրացույցներ, շարժումներ, դաշտեր, ճանապարհներ, ժամանակներ

03.11.2024 Հայոց լեզու

1. Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր փակագծում տրված բառերից կազմված համապատասխան գոյականներով:

«Քավության նոխազ» արտահայտությունը(ի՞նչը, արտահայտել) հին հրեաների կրոնական մի սովորությունից (ինչի՞ց, սովորել) է առաջացել: Տարին մի անգամ հրեաները երկու այծ էին բռնում, որոնցից մեկին էին միայն զոհում: Մյուսի վրա մարդիկ հերթականությամբ (ինչպե՞ս, հերթական) դնում էին ձեռքերն ու դրանով իբր իրենց մեղքերը բարդում նրա վրա: Հետո այդ այծին ազատություն (ի՞նչ, ազատ) էին տալիս: Հիմա քավության («ինչի՞, քավել) նոխազ» անվանում են այն մարդկանց, որոնք իրենց վրա են վերցնում ուրիշի մեղքերը, ստիպված են լինում պատասխան տալ ուրիշ արարքի (ինչի՞, անել) համար:

2. Յուրաքանչյուր շարքի չորս բառերն ի՞նչ ընդհանուր հատկանիշ ունեն, որ նույն շարքի բառը չունի:

ա) վանք։      բ) հարսնացու գ) Հովհաննես Թումանյան   դ) կապիկ

անտառ          տիեզերագնաց       Թբիլիսի                                 տեր

գայլ                    եղբայր                  Լուսաստղ                       սարսափ

երեխա                գիտնական         մոլորակ                          կամուրջ

թփուտ                  առնետ             «Ջութակ և սրինգ»              երեխա

Ա) բոլոր բառերը բացի երեխայից, պատասխանում են «ինչ» հարցին։

Բ) բոլոր բառերը բացի առնետից, մարդ են ցույց տալիս։

Գ) բոլոր բառերը բացի մոլորակից, հատուկ անուններ են։

Դ) բոլոր բառերը գոյական են, բացի սարսափից։

Կենսաբանություն

Ի՞նչ եղանակով են կատարվում ծածկասերմ բույսերի բազմացումը

Ծաղկավոր բույսերը բազմանում են և՛ անսեռ և՛ սեռական ճանապարհով :

Ո՞րն է ծածկասերմ բույսերի սերմերով բազմացման օրգանները

Վեգետատիվ բազմացումը իրականանում է վեգետատիվ համակարգի օրգանների՝ տերևի ցողունի և արմատի կտրոնների միջոցով:

Նկարագրեք խաչաձև փոշոտումը

Խաչաձև փոշոտում — փոշեհատիկը մի ծաղկից տեղափոխվում է մեկ այլ ծաղկի վարսանդի վրա: Իրականացվում է քամու կամ կենդանիների՝ միջատների, թռչունների և այլնի օգնությամբ:

Նկարագրեք ինքնափոշոտումը

Ինքնափոշոտում — փոշեհատիկը նույն ծաղկի առէջից տեղափոխվում է նույն ծաղկի վարսանդի վրա: Հետևաբար ինքնափոշոտվում են միայն երկսեռ ծաղիկները:

 

Կենսաբանություն

Որո՞նք են ծաղկավոր բույսերի գեներատիվ օրգանները

գեներատիվ օրգանները՝ ծաղիկը, պտուղը, սերմը:

Տերևների ին՞չ ձևեր են ձեզ հայտնի։

Բույսերի տերևները ևս խիստ բազմազան են և դասակարգվում են ըստ տարբեր հատկանիշների.

ըստ քանակի տարբերակում ենք պարզ և բարդ տերևներ;

ըստ ձևի տարբերակում ենք ամբողջաեզր և սղոցաեզր տերևներ;

ըստ ջղավորության՝ ցանցաջիղ, աղեղնաջիղ կամ զուգահեռաջիղ տերևներ:

Արմատային համակարգի ինչ տեսականեր գիտես։

գոյություն ունի արմատային երկու համակարգ՝ փնջաձև և առանցքային։

Որո՞նք են միաշաքիլավոր և երկշաքիլավոր բույսերը։ Յուրաքանչյուրից բերել մի քանի օրինակ։

Միաշաքիլավոր բույսերի դաս. պատկանում են՝ շուշանը, ցորենը, բրինձը, սոխը, սխտոր, եգիպտացորենը:

Բնորոշ է փնջաձև արմատային համակարգ, աղեղնաջիղ կամ զուգահեռաջիղ,  պարզ տերևների, ամբողջաեզր, միայն խոտաբուսային կենսաձևի առկայություն:

Երկշաքիլավոր բույսերի դաս. պատկանում են՝ լոբին, ոլոռը, կաղամբը, արևածաղիկը, խնձորենին, ելակը:

Բնորոշ է առանցքային արմատային համակարգ, ցանցաջիղ, սղոցաեզր, բարդ տերևների, բոլոր կենսաձևերի, ցողունում գոյացնող հյուսվածքի առկայություն:

Կենսաբանություն

Ինչպիսի՞ն է Սֆագնումի կառուցվածքը

Սֆագնումը շատ է տարածված տորֆաճահիճներում: Ճյուղավորված ցողունը խիտ պատված է տերևներով և ունի թույլ կանաչ գունավորում: Սֆագնումը աճում է գագաթով, իսկ ստորին բջիջները մնում են ճահճային միջավայրում: Արդյունքում նրա ցողունի ստորին մասը կազմվում է մեռած խոշոր բջիջներից:

Արտաքին կռուցվածքով ինչո՞վ են իրարից տարբերվում պտերներ, ձիաձետները։ ի՞նչն է դրանց մոտ ընդհանուր։

Ձիաձեդները տարբերվում են նրանով, որ կարող են աճել մինչև 1 մետր։ Իսկ պտերները մինչը 20մ, բարձրություն։ Նմանությունն է, որ այդ երկուսն էլ սպորներով են բազմանում։

Ի՞նչն է բնորոշ բոլոր պտերներին

Պտերներն ունեն լայն տարածում, այդ թվում Հայաստանի անտառներում: Դրանք ունեն մինչև 20 մ բարձրություն: Հայտնի են ավելի քան 1000 տեսակի պտերներ: Պտերներում բացակայում են վերգետնյա ընձյուղները, տեսակների մեծամասնությունն ունի փետրաձև խոշոր տերևներ (վայաներ), որոնք աճում են կոճղարմատներից:

Ի՞նչ բույսեր են աճել Երկրի վրա 300 մլն տարի առաջ։

Ժամանակակից ձիաձետների, գետնամուշկերի և պտերների նախնիները 300 մլն տարի առաջ ապրած խոշոր ծառանման բույսեր էին։

Կենսաբանություն

Ո՞ր վայրերում կարող ենք հանդիպել կանաչ մամուռներին

Կանաչ մամուռները տարածված են խոնավ անտառների կիսաստվերոտ, ստվերախիտ մասերում, որտեղ առաջացնում են համատարած փափուկ ծածկոց: Աճում են նաև ճահիճներում, տունդրաներում, կարող են հանդիպել նաև քարերի ու ժայռերի վրա:

Ինչպե՞ս են բազմանում կանաչ մամուռները

Կանաչ մամուռները բազմանում են և՛ անսեռ, և՛ սեռական ճանապարհով:

Ինքնաստուգում

1.Ի՞նչ գործիքներ (չափիչ սարքեր) են անհրաժեշտ
շարժումներն ուսումնասիրելու համար?

Մետր

2.Ո՞ր մարզաձևում է չափվում՝ ա) միայն ժամանակը= լող բ) միայն
երկարությունը, գ) և՛ երկարությունը, և՛ ժամանակը:

 

3.Գնացքը շարժվում է հավասարաչափ 54 կմ/ժ արագությամբ։ Ի՞նչ տարածություն է
այն անցնում 2 րոպեում:

54*2=108

4.Գնդիկը գլորվում է թեք ճոռով 3 վայրկյանում: Արդյո՞ք գնդիկի շարժումը
հավասարաչափ է: Որքա՞ն է շարժման միջին արագությունը ճոռի երկայնքով, եթե
դրա երկարությունը 45 սմ է:

45/3=15սմ

5.Որքա՞ն է 1 դմ կողմով փայտե(սոճի) խորանարդի զանգվածը:

6.Երկաթգծային ցիստեռնի մեջ լցված նավթի զանգվածը 20 տոննա է, որքա՞ն է
ցիստեռնի տարողությունը: Նավթի խտությունը 800 կգ/մ3 է։

P=m/v


800*20=16000